CONTRA TURRIM

Eerste deel in de nieuwe reeks ‘Deventer Kopstukken’:
‘CONTRA TURRIM: Geert Grote en de Kredietcrisis’, door Jeroen Buve
Het eerste exemplaar is tijdens de eerste Geert Grotedag in de Deventer Lebuinuskerk op 3 september 2009 uitgereikt aan prof. dr A. Heertje, ter gelegenheid van zijn 75ste verjaardag.

‘Het is lezenswaardig, niet alleen voor de leden van Commissie de Wit, maar ook voor economen.  (…).’  (Albert Fieret, in zijn blog op www.accountant.nl, 28 januari 2010)

Ik krijg heel veel boeken toegestuurd, maar dit boekje heb ik er meteen uitgehaald en in één ruk uitgelezen… (…) ‘ (Reactie Prof. Dr S.W. Couwenberg , 14 september 2009.)

Prijs: € 19,50 (inclusief verzendkosten).
Verkrijgbaar in onze internetwinkel.

Geert Grote heeft ooit een traktaat ‘Contra Turrim’ geschreven, gericht tegen de praalzieke bouw van de Domtoren in Utrecht. Forse kritiek op het immorele geld-afhandig-maken van kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders in zijn tijd. Het traktaat valt te lezen als een subtiel, maar kraakhelder requisitoir tegen hun moreel ontoelaatbare machtsuitoefening

Bij nadere bestudering van ‘Contra Turrim’ ontdekte de Deventer geleerde Jeroen Buve, voorzitter van de Geert Grote Universiteit, frappante overeenkomsten met de gebeurtenissen, zoals ondermeer beschreven in ‘De PROOI, blinde trots breekt ABN AMRO’ van Jeroen Smit, afkomstig uit Diepenveen (Gem. Deventer). Onderzoeksjournalistiek van de bovenste plank over de rol van banken, hedge fondsen en verantwoordelijke toezichthouders aan de vooravond van de kredietcrisis.

Tijdens de Geert Grote Dag op 3 september 2009 werd op een heldere manier duidelijk gemaakt, dat dit verloren gewaande traktaat uit 1375 van Geert Grote een krachtig en ook nu nog overtuigend pleidooi is voor een herstel van de moraal in de omgang met geld. De situatie van toen vertoont een verbluffende gelijkenis met de graaicultuur die tot de huidige crisis heeft geleid.


De kredietcrisis ettert nog steeds door. Dat houdt ook dit boekje van de filosoof Jeroen Buve (76) actueel. (…) Volgens Buve beleven we in de kredietcrisis de nederlaag van het succesmodel. Dat succesmodel is weer de ontaarding van een eenzijdige benadering van de waarheid. Zeg maar de fysische tegen de waardegevoelige metafysische. Zeg maar Aristoteles tegen Plato. (…) Het aardige van dit betoog is dat het niet in moralisme blijft steken, maar ook dat aspect meeneemt, en ondertussen fundamentele wijsgerige kanttekeningen bij de moderne cultuur en filosofie plaatst.
(Henk Rijkers in Katholiek Nieuwsblad 29 juli 2011)

Het is lezenswaardig, niet alleen voor de leden van Commissie de Wit, maar ook voor economen. Kort gezegd komt zijn analyse erop neer dat in de maatschappij het metafysische denken is verdwenen en de fysische werkelijkheid schijnbaar de echte werkelijkheid is, hetgeen niet zo is. Hierdoor zijn essentiële waarden verdwenen, waardoor de kredietcrisis kon ontstaan.’
(Albert Fieret, in zijn blog op www.accountant.nl, 28 januari 2010)

‘Ik krijg heel veel boeken toegestuurd, maar dit boekje heb ik er meteen uitgehaald en in één ruk uitgelezen… Alleen al de tussenkopjes zijn intrigerend… Wat uitstekend geschreven, en wat een origineel idee om de veertiende-eeuwse kritiek van Geert Grote los te laten op de crisis van vandaag!‘ (Reactie Prof. Dr S.W. Couwenberg op ‘Contra Turrim’, 14 september 2009.)

‘Het eerste dat opvalt is hoe buitengewoon fraai – tot in de details – het boekje is uitgegeven. Daar legt de Deventer U.P. eer mee in. Niet minder overigens dan met de tekst. Het was een originele gedachte om Geert Grotes licht te laten schijnen op het gedrag van bankiers en financiers. (…) U hebt mij ervan overtuigd dat de oude Geert ons echt nog iets te zeggen heeft. Wat dit boek ‘ook laat zien is dat filosofen niet wereldvreemd behoeven te zijn, maar ook heel goed actuele zaken kunnen behandelen.’
(Prof. dr J.M.M. de Valk, emeritus hoogleraar Sociale Filosofie, Erasmus Universiteit Rotterdam, 30 november 2009)

Discussies zoals door ‘Contra Turrim’ gestimuleerd, zijn nodig om tot het inzicht te komen dat het anders moet. Dat betreft veel meer dan de beperkte discussie over bonussen. Gelukkig is de discussie breed aan de gang, in Nederland en daarbuiten. Ik ben er echter nog niet gerust op dat de mentaliteit voldoende verandert.’ (P.J. Kalff, 11 oktober 2009)

‘ (…) het is een boekje om af en toe weer eens in te kijken: er staat genoeg in om over na te denken.’
(Tonny Peters (OBD) op website Transisalania, 12 oktober 2009)

Hartelijk dank voor het prachtig vorm gegeven boekje. Ik ben vereerd met de prominente plek voor De Prooi…’ (Jeroen Smit, auteur van de bestseller ‘De Prooi’)

‘Gedurende een hele dag heb het gelezen, en uit gelezen. Het was inderdaad spannend. Sterk staaltje, omdat het over een zo duisterie materie handelt. Maar jij schijnt die te bemachtigen. Ik dank je van harte, ook omdat de uigave zo oneigentijds prachtig verzorgd is. (…) Ik heb nooit eerder zo’n duidelijke beschrijving van je “dubbele waarheid” onder ogen gehad. (…) In sommige hoofdstukken werd ik meegesleurd door een literaire kracht en taalschoonheid die je gewoonlijk niet zozeer in het spel brengt.’
(Prof. Jan Wüst, emeritus Sint-Lucas Hogeschool voor Beeldende Kunst, Gent, België, 13 oktober 2009)

‘ Ik heb Contra Turrim gelijk gelezen dit weekend. Het is een mooi boek geworden! Complimenten voor de analyse en de vertaling naar het heden. Het is compact, duidelijk voor een breed publiek, zonder diepgang te verliezen. Bij uw stuk over ‘Plato en de Kredietcrisis’ had ik eenzelfde gevoel. Dergelijke bijdragen zijn van belang voor een fundamenteel debat over maatschappelijke ordeningsvraagstukken. Dergelijke werken (een analyse van een oude denker en de (filosofische) niet-gekunstelde vertaalslag naar het heden) hebben m.i. veel potentie. ‘ (Reactie Augustinuskenner drs Willem Boerma, 14 september 2009.)