In aanwezigheid van 72 personen uit alle windstreken vond op vrijdagavond 5 oktober 2018, de geboortedag van GGU-grondlegger Jeroen Buve (1935-2017), de feestelijke presentatie plaats van zijn Mémoires: Een onverantwoord leven. De vernissage vond plaats in het atelier van de Deventer beeldhouwer Károly Szekeres aan de Kleine Overstraat en was tevens het slotakkoord van de Geert Grote Universiteit in Overijssel.
Na ontvangst met koffie en koek (geen koek zo goed als de ‘Deventer Turf’ van Bakker Lentelink!) werd iedereen welkom geheten door Tom Zwitser, directeur van Uitgeverij De Blauwe Tijger uit Groningen en naast gediplomeerd vormgever en uitgever zelf ook afgestudeerd filosoof. Vervolgens vertelde zoon Sybrand Buve in het kort over de totstandkoming van de Mémoires. Hij meldde ook dat twee hoofdrolspelers van het boek, zijn moeder Laetitia en redactrice Fokkelien von Meyenfeldt, om gezondheidsredenen hadden moeten afzeggen. Om dezelfde reden had ook Godfried Kruijtzer, Honorair Fellow van het Rudolf von Laun Instituut, verstek moeten laten gaan.
Eerste exemplaren
In de prachtig gerestaureerde Rococo Engelenzaal ontving Prof. Paul Cliteur het eerste exemplaar uit handen van de kleinzoon van de auteur, Christian Buve (7). Cliteur dankte Christian, die zich ontwikkelt tot een oplettend lezertje, en drukte hem op het hart niet alleen zelf te lezen, maar ook zijn leeftijdsgenootjes over te halen computerspelletjes aan de kant te doen en echte boeken te lezen. Prof. Twan Tak ontving zijn exemplaar uit handen van zoon Gulliver Buve. Sybrand Buve overhandigde een exemplaar aan de bekende Belgische wijsgeer Dr Koenraad Elst.
Sprekers
De eerste inhoudelijke bijdrage werd gegeven door de jurist Prof. Mr A.Q.C. (Twan) Tak, Hon.FRLI (1942), em. hoogleraar in het Recht, in het bijzonder in het Staatsrecht en het Bestuursprocesrecht aan de Universiteit Maastricht: ‘Democratie en Recht bij Buve’. Met Buve, ‘de grootste filosoof van Nederland’, in de hand trok Tak fel van leer tegen de door hem waargenomen begripsvervuiling en tegen de stuitende onwetendheid bij rechters, politici en beleidsmakers omtrent de betekenis van kernbegrippen als ‘Recht’ en ‘Democratie’. Als de politieke en bestuurlijke elite zich geen wezenlijke vragen meer stelt, dan zal ze nooit toekomen aan het formuleren van echte definities, laat staan dat ze deze ooit zou kunnen toepassen in de praktijk. En dat laatste is juist nu zo nodig om een stuurloos en op drift geraakte rechtsstaat en democratie in stand te houden. Van de in 2017 door minister Plasterk opgetuigde ‘Staatscommissie Bezinning Parlementair Stelsel’, die onder leiding van Commissaris van de Koning Johan Remkes zich bezig zou moeten houden met democratievernieuwing, liet Tak geen spaan heel. De zaal was muisstil tijdens Taks spontane, ietwat omineuze, maar kraakheldere betoog.
Voor een lichtere, vooral persoonlijke noot zorgde Prof. Dr P.B. (Paul) Cliteur (1955), hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap, Universiteit Leiden met: ‘Leven en dood van een filosoof’, waarbij de buviaanse anekdotes en citaten over elkaar buitelden en we toch echt even vergaten dat hier een prominent atheïst aan het woord was. Cliteur zorgde voor ontspanning en de hilariteit bij het publiek was af en toe groot. Dat Cliteur een gevatte taalvirtuoos is, was al bekend, maar zo geestig als vandaag had men hem zelden gezien, viel achteraf bij menigeen te horen. Tegen een term als veritas duplex / dubbele waarheid blijft de rechtsfilosoof nog steeds aanhikken. Maar Sybrand Buve wees de aanwezigen erop dat het vooral dankzij de herhaalde oproepen van Paul Cliteur was dat Jeroen Buve zijn herinneringen eindelijk aan het papier toevertrouwde.
Ten slotte liet Dr K. (Koenraad) Elst (1959), een in het buitenland beroemd en berucht, maar in Nederland minder bekend Belgisch filosoof, indoloog, sinoloog en oriëntalist zijn licht schijnen op ‘Politieke Filosofie tussen Oost en West’, waarbij hij liet zien in welke efficiënte wereld je belandt als je helemaal geen last hebt van democratische reflexen, zoals in China.
Geert Grote Sociëteit
De achttiende-eeuwse Engelenzaal waar dit alles plaatsvond, is door Károly Szekeres weer in de glorieuze Rococo-stijl hersteld. Vanuit het aangrenzende atelier heeft GGU-gastheer, beeldhouwer en restaurator Károly Szekeres de afgelopen drie decennia gewerkt. De familie Szekeres heeft de GGU in de tijd dat zij van haar gebouwen aan Stromarkt en Hofstraat in Deventer verstoken was en niet meer de beschikking had over een eigen representatieve ruimte (sinds 2014) een aantal keer genereus gastvrijheid geboden. Het is daarom dat Sybrand Buve als universiteitssecretaris Károly Szekeres en zijn vrouw Roely in de bloemetjes zette.
In zijn dankwoord maakte Sybrand Buve van de gelegenheid gebruikt om ter plekke de Geert Grote Sociëteit op te richten, als opvolger van de helaas door het laatste bestuur gekaapte en van de GGU totaal vervreemde vriendenvereniging ‘Geert Grote Alliantie’. Deze club kan dan ook de banden warm houden tussen Deventenaren en andere hier aanwezigen en de GGU in Rolduc.
‘Velen van u hebben verdiensten voor de Geert Grote Universiteit, maar niemand van de hier aanwezigen heeft de afgelopen twaalf jaar in stilte zoveel goeds voor de GGU gedaan als Richard van Remmen’, aldus Sybrand Buve. Of er nu een Belgische professor plotseling onderdak moest worden gebracht, een spreker van spiritualia moest worden voorzien of budget moest worden gevonden voor de aankoop van een zeldzaam boekwerk – op geboren Deventenaar Richard van Remmen is door de GGU nooit vergeefs een beroep gedaan. Daarom is besloten hem te benoemen tot Honorair Fellow van de Geert Grote Sociëteit. Een zichtbaar verraste en geroerde Richard en Marjolijn van Remmen namen de eerbewijzen en bloemen in ontvangst.
Samen met Zus Luyckx (als astrologe de Belgische evenknie van Fokkelien von Meyenfeldt) en alle aanwezigen is ten slotte door Buve een heildronk uitgebracht op het boek en zijn uitgever, op de GGU en op de toekomstige Europese samenwerking en vriendschap in Rolduc.
Deze soirée eindigde rond middernacht, waarbij menigeen het gevoel had dat Jeroen Buve erbij aanwezig was. Het minisymposium vormde een waardig einde van de GGU in Overijssel. Inmiddels zijn alle boeken uit de depots in Kampen verhuisd naar Limburg, benevens bijna alle nog in Deventer opgeslagen boekenplanken en kasten. Op 24 november 2018 houdt de GGU haar eerste activiteit in Abdij Rolduc te ‘s-Hertogenrode, haar nieuwe vestigingsplaats in het hart van Europa.
Hierboven: Professoren Twan Tak en Paul Cliteur waren gaarne bereid om de memoires van Jeroen Buve aan te bevelen.
Meer informatie over het boek vindt u bij Uitgeverij De Blauwe Tijger: www.deblauwetijger.com
Fotoverslag: Ronald Damen
Filmpjes: Olivier Rensing