Von Launlezing 2021 op 5 november over waardering van wetenschap

Prof. Dr Marc de Vries houdt op 5 november in de Dorpskerk van Diepenveen de Von Launlezing 2021: “De waarde van wetenschap kunnen wegen. Over een vergeten aspect van burgerschap”.

Hoe dit te duiden? Deels zal het te maken hebben met het feit dat het RIVM al vrij snel een aantal stellige uitspraken moest herroepen. Het handen schudden werd aanvankelijk onschuldig genoemd, maar dat bleek het niet te zijn. Iemand die geen symptomen van Covid-19 vertoonde, bleek toch het virus te kunnen overdragen, in tegenstelling tot wat eerst uit onderzoek gebleken was. Voor een publiek dat geen diepgaande kennis van virologie heeft, komt dit verwarrend over. Alleen degenen die inzicht hebben in de aard van wetenschap kunnen dit begrijpen. Wetenschap leeft immers van voortschrijdend inzicht. Nieuwe mogelijkheden om nieuwe dingen waar te nemen leiden tot nieuwe inzichten. Dat komt niet omdat de oude inzichten dom of naïef waren. Ze waren het beste dat toen beschikbaar was. Dit kenmerk van wetenschap maakt dat wetenschappelijke kennis nooit absoluut genomen moet worden, maar tegelijk dat het niettemin gebaseerd is op onderzoek waar op dat moment niets mis mee was.

Men kan dus de stelling verdedigen dat het succes van complottheorieën mede te danken is aan een gebrek aan inzicht in de aard van wetenschap bij de bevolking. Eigenlijk moet een basaal inzicht in de aard van wetenschap (‘wetenschappelijke geletterdheid’) gerekend worden tot goed burgerschap en daarom ook onderdeel zijn van onderwijs in burgerschap. Op dit moment gaat bij de invulling van dat onderwijs vooral de aandacht uit naar zaken als integratie en acceptatie, waardoor wetenschappelijke geletterdheid een ondergeschoven punt is.

De notie van de veritas duplex (ontwikkeld door de filosoof Jeroen Buve) helpt om deze wetenschappelijke geletterdheid filosofisch te funderen. Deze notie komt goed overeen met het onderscheid dat een andere Nederlandse filosoof, Herman Dooyeweerd, maakte in wetenschappelijke en vóór-wetenschappelijke kennis. Wetenschappelijke kennis is niet absoluut en kan en moet dus gewogen worden ten opzichte van andere vormen van kennis. Het behoort tot goed burgerschap om zo’n weging goed te kunnen maken.

Met de Von Launlezing wordt jaarlijks stilgestaan bij de opening van het Rudolf von Laun Instituut voor toegepaste metafysica, begrepen als politieke filosofie (3 november 1995). Dit jaar is als locatie voor een bijzondere plaats gekozen: de thans protestantse dorpskerk was oorspronkelijk kloosterkapel van de Zusters van de Moderne Devotie te Diepenveen, gewijd in 1407 aan Onze Lieve Vrouwe en St Agnes.

Prof. Dr M.J. (Marc) de Vries (1958) is natuurkundige en filosoof. Hij is gewoon hoogleraar Wetenschapseducatie en bijzonder hoogleraar Reformatorische Wijsbegeerte vanwege de Stichting voor Christelijke Filosofie aan de TU Delft. Daarnaast doceert hij filosofie en ethiek van de techniek aan de TU Eindhoven.

Datum: vrijdag 5 november 2021 van 20 tot 22 uur. U bent welkom vanaf 19.30 uur.

Plaats: Dorpskerk, Kerkplein 4, Diepenveen (Gem. Deventer).

Toegang: deelname is gratis, maar opgave voor 30 oktober 2021 is verplicht!

N.B. Plaatsen worden toegewezen op volgorde van binnenkomst aanmelding, en zolang de ruimte het toelaat. U kunt zichzelf (en anderen) aanmelden door een bericht met naam (of namen) van deelnemer(s) en contactgegevens te sturen naar info@geertgrote.nl. U ontvangt dan een schriftelijke bevestiging, die als entreebewijs geldt.

In de directe omgeving van de kerk is voldoende (gratis) parkeergelegenheid. Ook rijdt buslijn 161 elk uur van Deventer CS richting Zwolle; halte Diepenveen Centrum.