Het raadsel van de Bhagavata Purana (2)

link naar uitleg

Een canard, een broodje aap?

Na de zoektochten die ik in de vorige aflevering heb beschreven, heb ik de vertalingen in het Engels en het Nederlands van de volledige Bhagavata Purana gedownload. Ik begon te lezen en merkte al gauw dat geen enkele van de 12 zangen waaruit dit boek bestaat, in taal en verhaalstijl ook maar iets gemeen heeft met de passage die ik hoopte te vinden. Hoofdpersoon is de god Krishna, een incarnatie (avatar) van Vishnoe. Het is een verhalend en vooral ook filosofisch werk, waarin je geen praktische adviezen verwacht over stervende ratten en huis & haard verlaten.
Het was interessante stof, maar ik moest wel een beetje tempo maken met mijn eigenlijke werk. Dus heb ik na een paar uur beide teksten als pdf en als Wordbestand doorzocht met de volledige korte zin. Geen resultaat. Alleen het woord “rats” leverde drie hits op die niets te maken hadden met wat ik zocht, en iets dergelijks geldt voor andere zoekwoorden/zinnen uit het lange citaat.

Wat zeiden specialisten?

Gelukkig stond bij de Engelse en de Nederlandse vertaling helemaal aan het eind in hele kleine lettertjes de naam van de vertaler vermeld: Anand Aadhar (René Meijer). Ik heb hem gemaild, en ik kreeg een uitvoerige en interessante reactie. De passage in kwestie kwam inderdaad niet voor in de Bhagavata Purana. Hij gaf me de titel van een ander werk dat ik zou kunnen doorzoeken, maar het hele verhaal leek hem een “canard”, een mooie klassieke term voor een broodje aap. Aan het eind van deel (3) kom ik terug op zijn advies.
Verder heb ik de Belgische India-specialist Koenraad Elst geraadpleegd. Hij zelf kon me niet helpen, en hij heeft daarom enkele Indiase historici geraadpleegd. Geen resultaat.

 

eend en aap

Canard, kwakend: vals geluid, onwaar verhaal. Broodje aap, duh!

Toch liet het verhaal me niet los. Voor een “canard” vond ik het nogal uitvoerig en gedetailleerd. Ik kon me niet voorstellen dat King, die zelfs de betekenis van het woord ‘mantra’ niet kende, zoiets uit zijn duim zoog. En waarom zou de keurige geridderde ambtenaar Hanumantha Gowd dit soort omstandige praatjes verspreiden? Ik stelde me voor dat hij King een brief had geschreven met het citaat, en dat King het citaat uit die brief citeerde, helaas zonder bronvermelding. Misschien had Gowd geen nadere bron genoemd, of misschien vond King dat die er verder niet toe deed. En hoe kwam Liston erbij de Bhagavat Purana als bron te noemen?

Niet meer voor het boek, maar…

Doodlopende wegHoe dat ook zij, in het boek had ik alleen een klein geverifieerd citaat willen opnemen in Bijlage 2, maar dat ging nu natuurlijk niet meer door. Het leek me echter wel een interessant onderwerp voor het Rapiarium: je wilt een opmerkelijk detail vermelden in je boek, maar na onderzoek loopt het op niets uit, blijkt het een doodlopende weg, en je kunt het dus niet gebruiken.
In de nacht van 16 op 17 mei 2022 publiceerde ik mijn eerste inhoudelijke notitie in het Rapiarium. Daarna bekeek ik mijn lijstje met geschikte onderwerpen die al vóór het boek uitkomt op de site kunnen, en ik bedacht dat de “canard” over de ratten wel geschikt was. Ik schreef de eerste aflevering van “Het raadsel van de Bhagavata Purana“.

 

 

Wordt vervolgd.

Naar deel 1: Verband tussen ratten en pest al eeuwen bekend?.

Naar deel 3: Ratten en een vage oude tekst. Hoe 19e-eeuwse Engelse artsen omgingen met Indiaas ‘bijgeloof’.

fokkelien